Kort samengevat
Astrologie is het idee dat de sterren, planeten en andere hemellichamen (zoals maan en zon) bepalen wie je bent en hoe je leven er zal uitzien. De wetenschap ziet niets in dit idee.
Astrologie is een soort waarzeggerij gebaseerd op de posities van de
sterren, planeten en andere hemellichamen (zoals de maan en de zon).
Astrologen geloven dat de positie van de hemellichamen jouw
persoonlijkheid beïnvloeden en ook zaken veroorzaken zoals bosbranden,
overstromingen, vulkaanuitbarstingen, aardbevingen en orkanen.
Astrologie
wordt soms verward met astronomie. Dat is de wetenschappelijke studie
van planeten, de zon, sterren, kometen, sterrenstelsels en andere zaken
buiten de atmosfeer van de aarde. Astronomen weten dat hemellichamen
zoals de maan en de zon wel de getijden (eb en vloed) van de oceaan
beïnvloeden maar niets te maken hebben met de persoonlijkheid dat je
hebt. Astronomen weten ook dat de stand van de hemellichamen niets te
maken heeft met bosbranden, overstromingen,
vulkaanuitbarstingen, aarbevingen en orkanen.
Astronomen
maken voorspellingen over zonsverduisteringen en waar in de
hemel kometen zullen te zien zijn. Hun voorspellingen zijn gebaseerd op
duizenden en duizenden jaren van waarnemingen en de natuurwetten die
zijn ontdekt. Een van de zaken die astronomen hebben ontdekt, is dat de
aarde rond de zon draait. Maar we weten allemaal dat de aarde lijkt
stil te staan terwijl de zon rond de aarde lijkt te draaien.
Duizenden
jaren geleden tekenden astrologen in Babylon (waar nu Irak ligt) de
baan die de zon rond de aarde lijkt te maken op een kaart. Ze
verdeelden die baan in twaalf gelijke delen. In sommige van die twaalf
delen leek de omtrek van de sterren op dieren op de omtrek van bepaalde
dieren. De kaart wordt een dierenriem genoemd. Opgelet: duizenden jaren
geleden leek die omtrek op de omtrek van een dier, maar sterren
veranderen al eens van plaats. Daarom lijken de sterrenbeelden aan de
hemel nu helemaal niet meer op wat men er duizenden jaren geleden in
zag.
Eigenlijk
maakten de Babyloniërs een grote fout. Er zijn niet 12 maar wel 13
sterrenbeelden. Maar 13 was voor de Babyloniërs een moeilijk getal.
Twaalf was veel gemakkelijker omdat ze dat konden delen door 2, 3, 4 en
6. Dat lukt met 13 niet. Het 13e sterrenbeeld dat niet in de dierenriem
is opgenomen is slangendrager.
![]() |
Astronomen
weten dat de sterren bewegen in ons sterrenstelsel (de Melkweg) en dat
de miljarden sterrenstelsels in ons heelal ook door de ruimte bewegen.
Astronomen weten dat de sterren die we zien ontzettend ver van ons af
staan en dat sommige verder weg zijn dan andere. Een heldere ster die
dichter bij de aarde staat kan veel kleiner zijn dan een zwakker ster
die veel verder weg staat. De sterren die we vanop aarde zien en
waarvan de omtrek een leeuw of vis vormden, kunnen miljarden kilometers
van elkaar staan, ook al staan ze aan de hemel heel dicht bij elkaar.
De
astrologie die wij kennen is niet de enige. Er zijn er nog een hoop
andere, maar geen ervan zijn wetenschappelijk. Alle astrologiesystemen
beweren onwetenschappelijke dingen over de effecten op mensen en zaken
op aarde door de stand van de planeten, kometen en andere dingen in de
hemel. Sommige van deze systemen zijn bijzonder ingewikkeld en er
worden kaarten gemaakt waarop de punten van heel wat verschillende
hemellichamen met elkaar worden verbonden. Met zoveel kaarten die de
standen van zoveel verschillende hemellichamen met elkaar verbinden, is
er natuurlijk altijd wel eentje te vinden dat overeenkomt met iets dat op
aarde gebeurt zoals een bosbrand, aardbeving of een tragedie in iemands leven.
Het
is gemakkelijker dan je denkt om een bewijs te vinden van iets waarin mensen
sterk in geloven, ook al is het nonsens. We letten op wat overeenkomt
met dat geloof en negeren wat er niet mee overeenkomt. Als je gelooft
dat mensen met het sterrenbeeld stier koppige mensen zijn, dan zal
je meer aandacht schenken aan de koppigheid van iemand die stier is. Je
zal die persoon misschien wel koppig noemen omdat hij iets niet doet,
terwijl je een andere persoon die net hetzelfde niet doet vastberaden noemt.
Je let er niet op dat iemand een stier is wanneer hij niet koppig doet.
Psychologen noemen deze natuurlijke voorkeur om ons geloof in iets te
bevestigen voorkeur voor bevestiging.
Astrologen
maken soms juiste voorspellingen die eigenlijk niets anders zijn dan
gelukkig toeval. Vele astrologen geloven dat kometen, de onderlinge
stand van de planeten of een zonsverduistering voortekens zijn van iets
vreselijks dat te gebeuren staat op aarde. Aangezien er bijna elke dag
wel iets vreselijks gebeurt op onze planeet, is het gemakkelijk om iets
te vinden waarvan de astroloog achteraf kan zeggen dat hij het had
voorspeld. Voordat de verschrikkelijke aardbeving en tsunami op 11
maart 2011 Japan teisterden, hadden sommige astrologen voorspeld dat er
iets heel ergs zou gebeuren omdat op 19 maart 2011 de maan het dichtst
bij de aarde zou staan van de laatste 18 jaar. Hoewel deze supermaan
een week na de aardbeving en tsunami kwam, beweerden sommige astrologen
dat beide gebeurtenissen met elkaar te maken hadden. Soms voorspellen
astrologen gebeurtenissen die iedereen wel kan voorspellen omdat ze
toch zullen gebeuren, zoals veel regen tijdens de zomer of zware
sneeuwval in de winter of het overlijden van iemand die heel oud of
ziek is.
Astrologen
houden zich niet bezig met wetenschap maar met bijgeloof. Je kan je
afvragen waarom die waarzeggerij zo populair is als ze toch niet
wetenschappelijk is. Er zijn heel wat redenen waarom oud bijgeloof zoveel macht heeft over onze verbeelding.
Astrologie
en andere vormen van waarzeggerij zijn populair omdat ze mensen een
gevoel van controle geven in hun leven. Ze laten ons voelen dat zaken
gebeuren om een reden. Ze laten ons voelen dat we verbonden zijn met
alle andere zaken in het heelal. Maar vooral doen ze iets aan de
onzekerheid die we hebben over de toekomst. We krijgen een vals gevoel
van zekerheid dat we de toekomst kunnen voorspellen. En ten slotte is
het ook gewoon leuk om te proberen voorspellen wat er ons te wachten
staat, of dat nu komt van een gelukskoekje, een horoscoop uit een krant
of iemand uit de familie die een kaartje legt.
Mensen
evolueren al miljoenen jaren. Dat geldt ook voor onze hersenen die
ondertussen zeer goed verbanden kunnen zoeken en leggen. Omdat we goed
verbanden kunnen leggen, heeft dat de mens helpen overleven. Maar
misschien zien we teveel verbanden. Misschien zien we verbanden waar er
helemaal geen zijn.
We zouden dus kunnen zeggen dat
bijgeloof zoals astrologie blijft bestaan omdat het menselijk ras een
betere kans op overleven had met dat bijgeloof dan zonder dat
bijgeloof. Maar je kan je natuurlijk de vraag stellen of dat bijgeloof
nu nog nodig is om te kunnen overleven...
(c) copyright 2011, Herman Boel & Robert Todd Carroll